L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale

Detalhes bibliográficos
Autor(a) principal: Bellucci, Nikola D.
Data de Publicação: 2018
Tipo de documento: Artigo
Idioma: ita
Título da fonte: Codex : Revista de Estudos Clássicos
Texto Completo: https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/view/14914
Resumo: Partendo dalla descrizione degli Engastrimythes contenuta in un passo del quarto libro delle “Avventure di Pantagruele” di F. Rebelais (1552) e riallacciandosi ai recenti studi in ambito greco, l'articolo propone una breve indagine sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale, mostrando evoluzioni semantiche e specializzazioni del termine e concentrando poi l'interesse sullo spartiacque critico fornito (da un capitolo) dal Caroli Magni Capitulare de imaginibus sino a giungere alle soglie del Cinquecento.
id UFRJ-15_4454ad8c58f09e34d9bfa87d9c8e2264
oai_identifier_str oai:www.revistas.ufrj.br:article/14914
network_acronym_str UFRJ-15
network_name_str Codex : Revista de Estudos Clássicos
repository_id_str
spelling L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievaleThe sound deception. Brief considerations on “ventriloquism” in the Late Latin and Medieval periodLetras Clássicas; História Antiga; Arqueologiaengastrimuthos; ventriloqui; Caroli Magni Capitulare de imaginibus; periodo tardo latino e medievaleClassical Studies; Archeology; Ancient Historyengastrimuthos; ventriloquists; Caroli Magni Capitulare de imaginibus; Late Latin and Medieval periodPartendo dalla descrizione degli Engastrimythes contenuta in un passo del quarto libro delle “Avventure di Pantagruele” di F. Rebelais (1552) e riallacciandosi ai recenti studi in ambito greco, l'articolo propone una breve indagine sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale, mostrando evoluzioni semantiche e specializzazioni del termine e concentrando poi l'interesse sullo spartiacque critico fornito (da un capitolo) dal Caroli Magni Capitulare de imaginibus sino a giungere alle soglie del Cinquecento.Starting from the description of the Engastrimythes contained in a passage from the fourth book of “La vie de Gargantua et de Pantagruel” by F. Rabelais (1552) and referring back to recent studies in the Greek context, the article proposes a brief investigation about “ventriloquism” in the Late Latin and Medieval period, showing semantic developments and specializations of the term and then focusing the attention to the critical watershed provided by a chapter of the Caroli Magni Capitulare de imaginibus until reaching the threshold of the Renaissance.Proaera-UFRJBellucci, Nikola D.2018-06-30info:eu-repo/semantics/articleinfo:eu-repo/semantics/publishedVersionapplication/pdfhttps://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/view/1491410.25187/codex.v6i1.14914CODEX -- Revista de Estudos Clássicos; v. 6, n. 1 (2018); 230-248CODEX - Revista de Estudos Clássicos; v. 6, n. 1 (2018); 230-2482176-177910.25187/codex.v6i1reponame:Codex : Revista de Estudos Clássicosinstname:Universidade Federal do Rio de Janeiro (UFRJ)instacron:UFRJitahttps://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/view/14914/11056https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/downloadSuppFile/14914/4044https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/downloadSuppFile/14914/4045https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/downloadSuppFile/14914/4046https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/downloadSuppFile/14914/5193/*ref*/BRACCINI, T. “Peripherein ton daimona: la voce del ventriloquo”, In: Prestare la voce - I quaderni del ramo d'oro on-line, VI, (2013/2014), pp. 21-33. BRUNET, E. “Le icone acheropite a Nicea II e nei Libri Carolini”, In: CASTAGNO, A. Monaci (a cura di). Sacre impronte e oggetti «non fatti da mano d'uomo» nelle religioni. Atti del Convegno Internazionale di Torino. 18-20 maggio 2010, Alessandria 2011, pp. 201-231. CHÉRON, P. (Éd.). Les cinq livres de F. Rabelais (avec des variantes et un glossaire), ornés de 11 eaux-fortes par E. Boilvin. Paris, Librairie des Bibliophiles, 1876. COCKTON, H. The life and adventures of Valentine Vox, the Ventriloquist. London, Willoughby and Co., 1840. CONNOR, S. Dumbstruck: a cultural history of ventriloquism. Oxford; New York, Oxford University Press, 2000. DAVIES, H. Gender and ventriloquism in Victorian and Neo-Victorian fiction: passionate puppets. Basingstoke; New York, AIAA, 2012. DAVIS-WEYER, C. (Ed.). Early Medieval art 300-1150: sources and documents. Toronto, University of Toronto Press, 1986. DE LA CHAPELLE, J.-B. Le ventriloque, ou l'engastrimythe. London, Abbé de la Chapelle, 1772. DI DOMENICO, P. G.; VALENZIANO, C. Atti del Concilio Niceno Secondo Ecumenico Settimo, I. Città del Vaticano, Libreria Editrice Vaticana, 2004. DODDS, E. R. I greci e l'irrazionale (Trad. it.). Milano, Rizzoli, 2009. DU TILLET, J. Opus illustrissimi et excellentissimi seu spectabilis. viri Caroli Magni nutu Dei, Regis Francorum, Gallias, Germaniam, Iraliamque, sive harum finitimas provincias domino opilante regentis, contra synodum, quae in partibus Greaeciae pro adorandis imaginibus gesta est. Paris, 1549. ERDMAN, D. V. (Ed.). “S. T. Coleridge. Essays on his times in the Morning Post and the Courier”, In: COBURN, K. (Gen. Ed.). The collected works of Samuel Taylor Coleridge. III. London; Princeton, Routledge & Kegan Paul, 1978. FREEMAN, A. “The marginal notes in Vaticanus latinus 7207”, In: Speculum 46 (1971), pp. 597-612. FREEMAN, A.; MEYVAERT, P. Opus Caroli regis contra synodum (Libri Carolini). Hannover, Leipzig, 1998 (= Monumenta Germaniae Historica, Concilia, Bd. 2, Supplementum I). HAENDLER, G. Die Libri Carolini, ein Dokument der fränkischen Fr¶mmigkeitsgeschichte. Greifswald, Hohen Theologischen Fakultät der Greifswald Universität, 1950. HAYES, M. Divine ventriloquism in Medieval English literature: power, anxiety, subversion. New York, Palgrave Macmillan, 2011. HODGSON, J. A. “An other voice: ventriloquism in the Romantic period”, In: Romanticism on the Net, XVI, november 1999, pp. 0-0. DOI: 10.7202/005878ar. KRAUSE, V. “Idle works in Rabelais's Quart livre: the case of the Gastrolatres”, In: Sixteenth Century Journal: The Journal of Early-Modern Studies 30, I (1999), pp. 47-60. LAMBERZ, E. (A cura di). Concilii Actiones VI-VII. Berlin; Boston, De Gruyter, 2016. LELLI, E. (A cura di). Erasmo da Rotterdam. Adagi. Milano, Bompiani, 2013. MITALAITÉ, K. Philosophie et théologie de l'image dans les Libri Carolini. Paris, Institut d'Études Augustiniennes, 2007, pp. 455-468. MORRIS, B. “Demonic ventriloquism and Venetian skepticism in Othello”, In: SEL - Studies in English literature 1500-1900, 53, 2, (2013), pp. 311-335. NOBLE, T. F. X. Images, iconoclasm, and the Carolingians. Philadelphia, University of Pennsylvania Press, 2009. OMMUNDSEN, A. “The Liberal arts and the polemical strategy of the Opus Caroli regis contra Synodum (Libri Carolini)”, In: Symbolae Osloensis 77 (2002), pp. 175-200. PASSINI, G. Gargantua e Pantagruele di F. Rabelais. Roma, Newton Compton, 1925. RABELAIS, F. La vie de Gargantua et de Pantagruel (Quart Livre). Paris, 1552. ___________. La vie de Gargantua et de Pantagruel I-V. Paris, 1532-1564. SAHAS D. J. Icon and logos: sources in Eighth-century iconoclasm: an annotated translation of the sixth session of the seventh Ecumenical Council (Nicea, 787). Toronto, University of Toronto Press, 1986. SCHMANDT, W. Studien zu den Libri Carolini. Mainz, Sitters burodienst, 1966. SPECK, P. Die Interpolationen in den Akten des Konzils von 787 und die Libri Carolini. Bonn, Habelt, 1998. WALLACH, L. Diplomatic studies in Latin and Greek documents from the Carolingian age. London, Cornell University Press, 1977.Direitos autorais 2018 Nikola D. Belluccihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0info:eu-repo/semantics/openAccess2018-06-30T22:03:32Zoai:www.revistas.ufrj.br:article/14914Revistahttps://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/indexPUBhttps://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/oaicodex@letras.ufrj.br||codex@letras.ufrj.br||biadipaoli@gmail.com2176-17792176-1779opendoar:2018-06-30T22:03:32Codex : Revista de Estudos Clássicos - Universidade Federal do Rio de Janeiro (UFRJ)false
dc.title.none.fl_str_mv L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale
The sound deception. Brief considerations on “ventriloquism” in the Late Latin and Medieval period
title L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale
spellingShingle L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale
Bellucci, Nikola D.
Letras Clássicas; História Antiga; Arqueologia
engastrimuthos; ventriloqui; Caroli Magni Capitulare de imaginibus; periodo tardo latino e medievale
Classical Studies; Archeology; Ancient History
engastrimuthos; ventriloquists; Caroli Magni Capitulare de imaginibus; Late Latin and Medieval period
title_short L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale
title_full L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale
title_fullStr L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale
title_full_unstemmed L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale
title_sort L'inganno sonoro. Brevi considerazioni sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale
author Bellucci, Nikola D.
author_facet Bellucci, Nikola D.
author_role author
dc.contributor.none.fl_str_mv

dc.contributor.author.fl_str_mv Bellucci, Nikola D.
dc.subject.por.fl_str_mv Letras Clássicas; História Antiga; Arqueologia
engastrimuthos; ventriloqui; Caroli Magni Capitulare de imaginibus; periodo tardo latino e medievale
Classical Studies; Archeology; Ancient History
engastrimuthos; ventriloquists; Caroli Magni Capitulare de imaginibus; Late Latin and Medieval period
topic Letras Clássicas; História Antiga; Arqueologia
engastrimuthos; ventriloqui; Caroli Magni Capitulare de imaginibus; periodo tardo latino e medievale
Classical Studies; Archeology; Ancient History
engastrimuthos; ventriloquists; Caroli Magni Capitulare de imaginibus; Late Latin and Medieval period
description Partendo dalla descrizione degli Engastrimythes contenuta in un passo del quarto libro delle “Avventure di Pantagruele” di F. Rebelais (1552) e riallacciandosi ai recenti studi in ambito greco, l'articolo propone una breve indagine sulla “ventriloquia” nel periodo tardo latino e medievale, mostrando evoluzioni semantiche e specializzazioni del termine e concentrando poi l'interesse sullo spartiacque critico fornito (da un capitolo) dal Caroli Magni Capitulare de imaginibus sino a giungere alle soglie del Cinquecento.
publishDate 2018
dc.date.none.fl_str_mv 2018-06-30
dc.type.none.fl_str_mv

dc.type.driver.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/article
info:eu-repo/semantics/publishedVersion
format article
status_str publishedVersion
dc.identifier.uri.fl_str_mv https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/view/14914
10.25187/codex.v6i1.14914
url https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/view/14914
identifier_str_mv 10.25187/codex.v6i1.14914
dc.language.iso.fl_str_mv ita
language ita
dc.relation.none.fl_str_mv https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/view/14914/11056
https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/downloadSuppFile/14914/4044
https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/downloadSuppFile/14914/4045
https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/downloadSuppFile/14914/4046
https://revistas.ufrj.br/index.php/CODEX/article/downloadSuppFile/14914/5193
/*ref*/BRACCINI, T. “Peripherein ton daimona: la voce del ventriloquo”, In: Prestare la voce - I quaderni del ramo d'oro on-line, VI, (2013/2014), pp. 21-33. BRUNET, E. “Le icone acheropite a Nicea II e nei Libri Carolini”, In: CASTAGNO, A. Monaci (a cura di). Sacre impronte e oggetti «non fatti da mano d'uomo» nelle religioni. Atti del Convegno Internazionale di Torino. 18-20 maggio 2010, Alessandria 2011, pp. 201-231. CHÉRON, P. (Éd.). Les cinq livres de F. Rabelais (avec des variantes et un glossaire), ornés de 11 eaux-fortes par E. Boilvin. Paris, Librairie des Bibliophiles, 1876. COCKTON, H. The life and adventures of Valentine Vox, the Ventriloquist. London, Willoughby and Co., 1840. CONNOR, S. Dumbstruck: a cultural history of ventriloquism. Oxford; New York, Oxford University Press, 2000. DAVIES, H. Gender and ventriloquism in Victorian and Neo-Victorian fiction: passionate puppets. Basingstoke; New York, AIAA, 2012. DAVIS-WEYER, C. (Ed.). Early Medieval art 300-1150: sources and documents. Toronto, University of Toronto Press, 1986. DE LA CHAPELLE, J.-B. Le ventriloque, ou l'engastrimythe. London, Abbé de la Chapelle, 1772. DI DOMENICO, P. G.; VALENZIANO, C. Atti del Concilio Niceno Secondo Ecumenico Settimo, I. Città del Vaticano, Libreria Editrice Vaticana, 2004. DODDS, E. R. I greci e l'irrazionale (Trad. it.). Milano, Rizzoli, 2009. DU TILLET, J. Opus illustrissimi et excellentissimi seu spectabilis. viri Caroli Magni nutu Dei, Regis Francorum, Gallias, Germaniam, Iraliamque, sive harum finitimas provincias domino opilante regentis, contra synodum, quae in partibus Greaeciae pro adorandis imaginibus gesta est. Paris, 1549. ERDMAN, D. V. (Ed.). “S. T. Coleridge. Essays on his times in the Morning Post and the Courier”, In: COBURN, K. (Gen. Ed.). The collected works of Samuel Taylor Coleridge. III. London; Princeton, Routledge & Kegan Paul, 1978. FREEMAN, A. “The marginal notes in Vaticanus latinus 7207”, In: Speculum 46 (1971), pp. 597-612. FREEMAN, A.; MEYVAERT, P. Opus Caroli regis contra synodum (Libri Carolini). Hannover, Leipzig, 1998 (= Monumenta Germaniae Historica, Concilia, Bd. 2, Supplementum I). HAENDLER, G. Die Libri Carolini, ein Dokument der fränkischen Fr¶mmigkeitsgeschichte. Greifswald, Hohen Theologischen Fakultät der Greifswald Universität, 1950. HAYES, M. Divine ventriloquism in Medieval English literature: power, anxiety, subversion. New York, Palgrave Macmillan, 2011. HODGSON, J. A. “An other voice: ventriloquism in the Romantic period”, In: Romanticism on the Net, XVI, november 1999, pp. 0-0. DOI: 10.7202/005878ar. KRAUSE, V. “Idle works in Rabelais's Quart livre: the case of the Gastrolatres”, In: Sixteenth Century Journal: The Journal of Early-Modern Studies 30, I (1999), pp. 47-60. LAMBERZ, E. (A cura di). Concilii Actiones VI-VII. Berlin; Boston, De Gruyter, 2016. LELLI, E. (A cura di). Erasmo da Rotterdam. Adagi. Milano, Bompiani, 2013. MITALAITÉ, K. Philosophie et théologie de l'image dans les Libri Carolini. Paris, Institut d'Études Augustiniennes, 2007, pp. 455-468. MORRIS, B. “Demonic ventriloquism and Venetian skepticism in Othello”, In: SEL - Studies in English literature 1500-1900, 53, 2, (2013), pp. 311-335. NOBLE, T. F. X. Images, iconoclasm, and the Carolingians. Philadelphia, University of Pennsylvania Press, 2009. OMMUNDSEN, A. “The Liberal arts and the polemical strategy of the Opus Caroli regis contra Synodum (Libri Carolini)”, In: Symbolae Osloensis 77 (2002), pp. 175-200. PASSINI, G. Gargantua e Pantagruele di F. Rabelais. Roma, Newton Compton, 1925. RABELAIS, F. La vie de Gargantua et de Pantagruel (Quart Livre). Paris, 1552. ___________. La vie de Gargantua et de Pantagruel I-V. Paris, 1532-1564. SAHAS D. J. Icon and logos: sources in Eighth-century iconoclasm: an annotated translation of the sixth session of the seventh Ecumenical Council (Nicea, 787). Toronto, University of Toronto Press, 1986. SCHMANDT, W. Studien zu den Libri Carolini. Mainz, Sitters burodienst, 1966. SPECK, P. Die Interpolationen in den Akten des Konzils von 787 und die Libri Carolini. Bonn, Habelt, 1998. WALLACH, L. Diplomatic studies in Latin and Greek documents from the Carolingian age. London, Cornell University Press, 1977.
dc.rights.driver.fl_str_mv Direitos autorais 2018 Nikola D. Bellucci
http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0
info:eu-repo/semantics/openAccess
rights_invalid_str_mv Direitos autorais 2018 Nikola D. Bellucci
http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0
eu_rights_str_mv openAccess
dc.format.none.fl_str_mv application/pdf
dc.publisher.none.fl_str_mv Proaera-UFRJ
publisher.none.fl_str_mv Proaera-UFRJ
dc.source.none.fl_str_mv CODEX -- Revista de Estudos Clássicos; v. 6, n. 1 (2018); 230-248
CODEX - Revista de Estudos Clássicos; v. 6, n. 1 (2018); 230-248
2176-1779
10.25187/codex.v6i1
reponame:Codex : Revista de Estudos Clássicos
instname:Universidade Federal do Rio de Janeiro (UFRJ)
instacron:UFRJ
instname_str Universidade Federal do Rio de Janeiro (UFRJ)
instacron_str UFRJ
institution UFRJ
reponame_str Codex : Revista de Estudos Clássicos
collection Codex : Revista de Estudos Clássicos
repository.name.fl_str_mv Codex : Revista de Estudos Clássicos - Universidade Federal do Rio de Janeiro (UFRJ)
repository.mail.fl_str_mv codex@letras.ufrj.br||codex@letras.ufrj.br||biadipaoli@gmail.com
_version_ 1754568995058483200