Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)

Detalhes bibliográficos
Autor(a) principal: Silva, Guilherme Henrique da
Data de Publicação: 2019
Tipo de documento: Dissertação
Idioma: por
Título da fonte: Repositório Institucional da UNESP
Texto Completo: http://hdl.handle.net/11449/181971
Resumo: A família Loricariidae é considerada o maior grupamento taxonômico dentro da ordem dos Siluriformes. Os peixes loricarídeos apresentam hábitos alimentares associados às suas bocas sugadoras e dentes raspadores, se alimentando principalmente de algas, mas também de detritos vegetais e pequenos invertebrados. Geralmente, estão associados aos níveis tróficos inferiores dos ecossistemas Neotropicais. Originalmente descrito por Bleeker (1862) o gênero Hemiodontichthys, pertence à subfamília Loricariinae, endêmico da América do Sul, é caracterizado por ser monotípico, com exemplares de médio porte e dimorfismo sexual em indivíduos adultos. Hemiodontichthys acipenserinus possui um comportamento de forrageio distinto (forrageio ativo e escavador), indicando que realize filtração com auxílio dos arcos branquiais, o que sugere a presença de especializações nos mesmos. Logo, os objetivos deste estudo foram, realizar uma análise do esqueleto completo de H. acipenserinus; realizar uma análise comparativa das características do aparelho bucal e tróficas encontradas em H. acipenserinus e em espécies da família que são filogeneticamente relacionadas a H. acipenserinus, bem como espécies que exploram hábitats semelhantes, e avaliar se as características osteológicas encontradas nas espécies estão correlacionadas com a dieta. Hemiodontichthys acipenserinus apresentou uma diferenciação na ingestão de itens alimentares (maior consumo de invertebrados aquáticos e menor consumo de sedimento) em relação às espécies filogeneticamente relacionadas, bem como aquelas que compartilham o mesmo habitat, destacando um provável processo de seleção alimentar mais efetivo na obtenção de determinados tipos de recursos. Apesar de apresentar diferenças no consumo de recursos, apenas o conjunto de caracteres do arco branquial foi correlacionado a dieta das espécies, o que sugere que a seleção alimentar possa ocorrer neste conjunto ósseo. Assim, modificações morfológicas nesse conjunto levam a diferenciação no consumo de item alimentares de H. acipenserinus.
id UNSP_5388360d291050ab988357ffb5a19679
oai_identifier_str oai:repositorio.unesp.br:11449/181971
network_acronym_str UNSP
network_name_str Repositório Institucional da UNESP
repository_id_str 2946
spelling Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)Functional anatomy, comparative osteology and trophic ecology of Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)NeotropicalCascudinhosMorfologiaDietaLoricariinaeMorphologyDietA família Loricariidae é considerada o maior grupamento taxonômico dentro da ordem dos Siluriformes. Os peixes loricarídeos apresentam hábitos alimentares associados às suas bocas sugadoras e dentes raspadores, se alimentando principalmente de algas, mas também de detritos vegetais e pequenos invertebrados. Geralmente, estão associados aos níveis tróficos inferiores dos ecossistemas Neotropicais. Originalmente descrito por Bleeker (1862) o gênero Hemiodontichthys, pertence à subfamília Loricariinae, endêmico da América do Sul, é caracterizado por ser monotípico, com exemplares de médio porte e dimorfismo sexual em indivíduos adultos. Hemiodontichthys acipenserinus possui um comportamento de forrageio distinto (forrageio ativo e escavador), indicando que realize filtração com auxílio dos arcos branquiais, o que sugere a presença de especializações nos mesmos. Logo, os objetivos deste estudo foram, realizar uma análise do esqueleto completo de H. acipenserinus; realizar uma análise comparativa das características do aparelho bucal e tróficas encontradas em H. acipenserinus e em espécies da família que são filogeneticamente relacionadas a H. acipenserinus, bem como espécies que exploram hábitats semelhantes, e avaliar se as características osteológicas encontradas nas espécies estão correlacionadas com a dieta. Hemiodontichthys acipenserinus apresentou uma diferenciação na ingestão de itens alimentares (maior consumo de invertebrados aquáticos e menor consumo de sedimento) em relação às espécies filogeneticamente relacionadas, bem como aquelas que compartilham o mesmo habitat, destacando um provável processo de seleção alimentar mais efetivo na obtenção de determinados tipos de recursos. Apesar de apresentar diferenças no consumo de recursos, apenas o conjunto de caracteres do arco branquial foi correlacionado a dieta das espécies, o que sugere que a seleção alimentar possa ocorrer neste conjunto ósseo. Assim, modificações morfológicas nesse conjunto levam a diferenciação no consumo de item alimentares de H. acipenserinus.The Loricariidae family is considered the largest taxonomic group among the Siluriformes. Loricariid catfishes show feeding habits associated to their sucking mouths and scraper teeth. They feed upon mainly on algae, but also of vegetal debris and small invertebrates. They are generally associated with lower trophic levels of Neotropical ecosystems. Originally described by Bleeker (1862) the genus Hemiodontichthys belongs to the subfamily Loricariinae. The genus is monotypic and endemic of South America with medium-sized specimens and sexual dimorphism in adults. Hemiodontichthys acipenserinus exhibits a different foraging behavior (active digger), which can indicate the assistance of the branchial arcs during filtration process. Thus, it is possible that branchial arcs in H. acipenserinus show morphological specializations. Thus, the aims of this study were to perform a complete osteological analysis of H. acipenserinus; to perform a comparative analysis of the osteological characteristics of the oral apparatus and trophic characteristics found in H. acipenserinus and in species of the family that are phylogenetically related to H. acipenserinus, as well as species that explore similar habitats; and to assess if osteological characteristics were correlated with diet. Hemiodontichthys acipenserinus showed a differentiation in the food items ingestion (high and low consumption of aquatic invertebrates and sediment, respectively) compared to species phylogenetically related, as well as those ones that share the same habitat. This probably highlights a more effective food selection process of some types of resources. Despite a different food items consumption, only branchial arc characters were correlated to diet, which can suggest that the food selection occurs in this bony set. Thus, osteological modifications in this set can lead to differences in the consumption of food items in H. acipenserinus.Coordenação de Aperfeiçoamento de Pessoal de Nível Superior (CAPES)Universidade Estadual Paulista (Unesp)Langeani, Francisco [UNESP]Universidade Estadual Paulista (Unesp)Silva, Guilherme Henrique da2019-05-09T13:17:27Z2019-05-09T13:17:27Z2019-04-26info:eu-repo/semantics/publishedVersioninfo:eu-repo/semantics/masterThesisapplication/pdfapplication/pdfhttp://hdl.handle.net/11449/18197100091627433004153072P6porinfo:eu-repo/semantics/openAccessreponame:Repositório Institucional da UNESPinstname:Universidade Estadual Paulista (UNESP)instacron:UNESP2023-11-21T06:15:05Zoai:repositorio.unesp.br:11449/181971Repositório InstitucionalPUBhttp://repositorio.unesp.br/oai/requestopendoar:29462024-08-05T18:21:18.472317Repositório Institucional da UNESP - Universidade Estadual Paulista (UNESP)false
dc.title.none.fl_str_mv Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)
Functional anatomy, comparative osteology and trophic ecology of Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)
title Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)
spellingShingle Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)
Silva, Guilherme Henrique da
Neotropical
Cascudinhos
Morfologia
Dieta
Loricariinae
Morphology
Diet
title_short Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)
title_full Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)
title_fullStr Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)
title_full_unstemmed Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)
title_sort Anatomia funcional, osteologia comparada e ecologia trófica de Hemiodontichthys acipenserinus (Kner, 1853) (Siluriformes: Loricariidae)
author Silva, Guilherme Henrique da
author_facet Silva, Guilherme Henrique da
author_role author
dc.contributor.none.fl_str_mv Langeani, Francisco [UNESP]
Universidade Estadual Paulista (Unesp)
dc.contributor.author.fl_str_mv Silva, Guilherme Henrique da
dc.subject.por.fl_str_mv Neotropical
Cascudinhos
Morfologia
Dieta
Loricariinae
Morphology
Diet
topic Neotropical
Cascudinhos
Morfologia
Dieta
Loricariinae
Morphology
Diet
description A família Loricariidae é considerada o maior grupamento taxonômico dentro da ordem dos Siluriformes. Os peixes loricarídeos apresentam hábitos alimentares associados às suas bocas sugadoras e dentes raspadores, se alimentando principalmente de algas, mas também de detritos vegetais e pequenos invertebrados. Geralmente, estão associados aos níveis tróficos inferiores dos ecossistemas Neotropicais. Originalmente descrito por Bleeker (1862) o gênero Hemiodontichthys, pertence à subfamília Loricariinae, endêmico da América do Sul, é caracterizado por ser monotípico, com exemplares de médio porte e dimorfismo sexual em indivíduos adultos. Hemiodontichthys acipenserinus possui um comportamento de forrageio distinto (forrageio ativo e escavador), indicando que realize filtração com auxílio dos arcos branquiais, o que sugere a presença de especializações nos mesmos. Logo, os objetivos deste estudo foram, realizar uma análise do esqueleto completo de H. acipenserinus; realizar uma análise comparativa das características do aparelho bucal e tróficas encontradas em H. acipenserinus e em espécies da família que são filogeneticamente relacionadas a H. acipenserinus, bem como espécies que exploram hábitats semelhantes, e avaliar se as características osteológicas encontradas nas espécies estão correlacionadas com a dieta. Hemiodontichthys acipenserinus apresentou uma diferenciação na ingestão de itens alimentares (maior consumo de invertebrados aquáticos e menor consumo de sedimento) em relação às espécies filogeneticamente relacionadas, bem como aquelas que compartilham o mesmo habitat, destacando um provável processo de seleção alimentar mais efetivo na obtenção de determinados tipos de recursos. Apesar de apresentar diferenças no consumo de recursos, apenas o conjunto de caracteres do arco branquial foi correlacionado a dieta das espécies, o que sugere que a seleção alimentar possa ocorrer neste conjunto ósseo. Assim, modificações morfológicas nesse conjunto levam a diferenciação no consumo de item alimentares de H. acipenserinus.
publishDate 2019
dc.date.none.fl_str_mv 2019-05-09T13:17:27Z
2019-05-09T13:17:27Z
2019-04-26
dc.type.status.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/publishedVersion
dc.type.driver.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/masterThesis
format masterThesis
status_str publishedVersion
dc.identifier.uri.fl_str_mv http://hdl.handle.net/11449/181971
000916274
33004153072P6
url http://hdl.handle.net/11449/181971
identifier_str_mv 000916274
33004153072P6
dc.language.iso.fl_str_mv por
language por
dc.rights.driver.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/openAccess
eu_rights_str_mv openAccess
dc.format.none.fl_str_mv application/pdf
application/pdf
dc.publisher.none.fl_str_mv Universidade Estadual Paulista (Unesp)
publisher.none.fl_str_mv Universidade Estadual Paulista (Unesp)
dc.source.none.fl_str_mv reponame:Repositório Institucional da UNESP
instname:Universidade Estadual Paulista (UNESP)
instacron:UNESP
instname_str Universidade Estadual Paulista (UNESP)
instacron_str UNESP
institution UNESP
reponame_str Repositório Institucional da UNESP
collection Repositório Institucional da UNESP
repository.name.fl_str_mv Repositório Institucional da UNESP - Universidade Estadual Paulista (UNESP)
repository.mail.fl_str_mv
_version_ 1808128924370075648