A educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correia

Detalhes bibliográficos
Autor(a) principal: CORREIA, Severino do Ramo
Data de Publicação: 2023
Tipo de documento: Tese
Idioma: por
Título da fonte: Repositório Institucional da UFPE
Texto Completo: https://repositorio.ufpe.br/handle/123456789/54854
Resumo: Esta tese tem origem no Núcleo de Identidades e Memórias, do Programa de Pós-graduação em Educação, da Universidade Federal de Pernambuco, e minha pretensão é responder a seguinte questão: Montado nessa alegoria chamada vida, conseguirei, a tempo, sobre o palco onde ainda se constrói esse “Eu” Idêntico a cada dia, exibir as façanhas apreendidas e executadas entre 1952 e 2023? A periodização preambular corresponde ao ano de meu nascimento; minha aterrisagem na Travessa da Colina, no bairro do Fundão, em Recife-PE; quando Getúlio Vargas assume, pela segunda vez, a presidência do Brasil; minha estreia no campo do ensino aos 5 anos de idade, antes mesmo de entrar no curso primário, meu começo escolar na Escolas Reunidas Felipe Camarão, em Olinda-PE., e a peregrinação em tantas outras; e o desenlace do recorte espaço-temporal diz respeito à defesa deste estudo na perspectiva da narrativa de si. Dessa forma, a investigação está ancorada nos seguintes objetivos: a) contribuir com as pesquisas autobiográficas e educação no Brasil; b) analisar autonarrativa construída em relação a minha identidade sócio racial, para entendê-la a partir do próprio método autobiográfico; c) levantar e analisar fontes que possam oferecer um entendimento de como pude me reinventar por meio das etapas e ciclos vividos, conhecendo mais de mim, enquanto experienciava as mudanças no sistema e métodos educacionais ao longo de minha trajetória. Considerando o que diz Aróstegui (2006) sobre a fiabilidade e adequação (originalidade e abundância de fontes), esta tese se estrutura a partir do seguinte corpus documental: iconografia (fotografias, desenhos e autorretratos), recortes de jornais, poesias e crônicas, livros, arquivos pessoais e de familiares, depoimentos espontâneos de ex alunos e admiradores do Movimento Negro do Recife, bem como minhas próprias memórias, gravadas e transcritas, especialmente para manuseio nesta tese. Para análise e interpretação dessas fontes, dialogo com os seguintes autores: Nóvoa (1992), Bourdieu (2005), Elias (1994), Souza, E. C. (2006), entre outros, Passeggi (2010), Passeggi e Abrahão (2012), Ferreira (2015) e Souza, E. F. (2020a; 2020b). O pano de fundo da minha trajetória semprefoi a educação, ladeada pelas artes, a política, esportes, as ciências humanas e as tradições de povos originários, principalmente negros. Por conseguinte, a hipótese se materializa em vários“Eus Idênticos”, pois educado na leitura e na busca do conhecimento e retidão no caráter, fez de mim um exibicionista ciclotímico – “seção de educação” - sempre disposto a aprender, paracontribuir mais e melhor, tal qual um negro Mina, que “chega em pensamento onde não chegaseu braço”; o que resulta na ideia do Eu Idêntico, antes disperso em várias formas e conteúdos.
id UFPE_7ecfa8637c7317e3473c42c88f9ef927
oai_identifier_str oai:repositorio.ufpe.br:123456789/54854
network_acronym_str UFPE
network_name_str Repositório Institucional da UFPE
repository_id_str 2221
spelling CORREIA, Severino do Ramohttp://lattes.cnpq.br/5714628969804425http://lattes.cnpq.br/3329563140947244http://lattes.cnpq.br/1801094730094239SOUZA, Edilson Fernandes deCRUZ, José Vieira da2024-01-29T15:19:03Z2024-01-29T15:19:03Z2023-03-14CORREIA, Severino do Ramo. A educação enquanto palco (auto)biográfico: o “eu” idêntico de Lepê Correia. 2023. Tese (Doutorado em Educação) – Universidade Federal de Pernambuco, Recife, 2023.https://repositorio.ufpe.br/handle/123456789/54854Esta tese tem origem no Núcleo de Identidades e Memórias, do Programa de Pós-graduação em Educação, da Universidade Federal de Pernambuco, e minha pretensão é responder a seguinte questão: Montado nessa alegoria chamada vida, conseguirei, a tempo, sobre o palco onde ainda se constrói esse “Eu” Idêntico a cada dia, exibir as façanhas apreendidas e executadas entre 1952 e 2023? A periodização preambular corresponde ao ano de meu nascimento; minha aterrisagem na Travessa da Colina, no bairro do Fundão, em Recife-PE; quando Getúlio Vargas assume, pela segunda vez, a presidência do Brasil; minha estreia no campo do ensino aos 5 anos de idade, antes mesmo de entrar no curso primário, meu começo escolar na Escolas Reunidas Felipe Camarão, em Olinda-PE., e a peregrinação em tantas outras; e o desenlace do recorte espaço-temporal diz respeito à defesa deste estudo na perspectiva da narrativa de si. Dessa forma, a investigação está ancorada nos seguintes objetivos: a) contribuir com as pesquisas autobiográficas e educação no Brasil; b) analisar autonarrativa construída em relação a minha identidade sócio racial, para entendê-la a partir do próprio método autobiográfico; c) levantar e analisar fontes que possam oferecer um entendimento de como pude me reinventar por meio das etapas e ciclos vividos, conhecendo mais de mim, enquanto experienciava as mudanças no sistema e métodos educacionais ao longo de minha trajetória. Considerando o que diz Aróstegui (2006) sobre a fiabilidade e adequação (originalidade e abundância de fontes), esta tese se estrutura a partir do seguinte corpus documental: iconografia (fotografias, desenhos e autorretratos), recortes de jornais, poesias e crônicas, livros, arquivos pessoais e de familiares, depoimentos espontâneos de ex alunos e admiradores do Movimento Negro do Recife, bem como minhas próprias memórias, gravadas e transcritas, especialmente para manuseio nesta tese. Para análise e interpretação dessas fontes, dialogo com os seguintes autores: Nóvoa (1992), Bourdieu (2005), Elias (1994), Souza, E. C. (2006), entre outros, Passeggi (2010), Passeggi e Abrahão (2012), Ferreira (2015) e Souza, E. F. (2020a; 2020b). O pano de fundo da minha trajetória semprefoi a educação, ladeada pelas artes, a política, esportes, as ciências humanas e as tradições de povos originários, principalmente negros. Por conseguinte, a hipótese se materializa em vários“Eus Idênticos”, pois educado na leitura e na busca do conhecimento e retidão no caráter, fez de mim um exibicionista ciclotímico – “seção de educação” - sempre disposto a aprender, paracontribuir mais e melhor, tal qual um negro Mina, que “chega em pensamento onde não chegaseu braço”; o que resulta na ideia do Eu Idêntico, antes disperso em várias formas e conteúdos.CAPESUnyandandanda uxo, una ndawa ya ntsoka unapangisa cidzindikiro ca Maganizo a mabukho makulu-makulu a mbale ya universidade Federal ya Pernambuco, kufuna kwanga nkhu thumburudza fundo ixi: kumanikika kwanga pa ndima inacemerwa makhaliro, ndinati ndikwanise pa ndzidzi wakucepa pa thando yakuphindzira uunthu wanga, wa sawa-sawa wa pantsiku na ntsiku, towera kupangisa pire pidapfundzene na pidacitayne pyaka pya cikwi madzana mapfemba, makumaxanu na piwiri, mpaka caka pikwi piwiri makumawiri na pitatu? Pyaka pya midzidzi ya kutoma ndi caka cidabalwene, kufika kwanga pa kupandira nthunda pa n'thambo wa makhaliro, cisa ca fundao, ku Recife-PE, pa kukwidzwa cidzo kwa Getulio Vargas, ninga ntongi wa dziko ya Brasil pa utongi wa kuphindzira, mbandi kumbukambo bukho yakutoma idapfundzene na pyaka pixano pyakubalwa, mbandidzati kutoma namapfundziro a unyandandanda wakutoma, pa mbuto ya mapfundziro a ciungano ca Felipe Camarão, cisa ca Olinda-EP, na kundzendza kudacitene mbuto zinango zamapfundziro a mabukho, pontho na kugwanda kwa ndzidzi na kucindja mbuto pinandawa ya mapangisiro a udziwisi. Naipyo, mabasa a kupfupfudza alikugumanika na pfundo ixi: a) kuthambarusa basa ya kupfupfudza kwa cithankano ca makhaliro ako munthu pa upfundzi a Dziko ya Brasil; b) kuwedza cithankano ca makhaliro cina thumburuza makhaliro na macitiro anga, towera pibveke pyamasobulukira pa pire pidalongene na mulomwanga; c) kulamusira na kuwedza mphangwa za pithankano, towera kudziwa camaso pa pidacitene towera mpaka kukwanisa kundzwenga madodo na mphinga- mpinga a makhaliro, mpaka kudzindikirika mwaine ndekha, uku, mbandikwata luso kakamwe pa macitiro atswa pa mbale ya mapfundziro pa makhaliro anga. Mbatimbvera Arostegui (2006) thangwi ya undimumwene na mphangwa zezi, unyandandandaonoyo wa thumburudzwa pa pfundo ya tsamba ninga naixi: Pithundzi-thundzi, ku umba na kuthanda, ku ceka matsamba a mphangwa, pithankano na misangani, mabukho, mafala a muntima mwa munthu, panango cibiso-biso ca ubale a kubiswa mbuto ya citsidzikiro, mapfalaa anyakupfundza, anyakutoerera ndzero za cicendjedzo kuli anyakuswipa khanda a cisa ca Recife, na kukumbuka kwanga kwa mafala adatapiwa na kuthumburudzwa towera kuphatisa basa pfundo ya mafala a udziwisi, pa kuwedza na kuthumburuza kwa fala ya anyakulemba ninga na awa: Nóvoa (caka cikwi, mazana mapfemba makumapfemba na piwiri), Bourdiu (caka pikwi piwiri na pixanu), Elias (caka cikwi madzana mapfemba makumapfemba na pinai)Sousa (caka pikwi piwiri na pitanthatu) na anango Passeggi (caka pikwi piwiri na khumi), passaggi pabodzi na Abrahao (caka pikwi piwiri kumi na piwiri), Ferreira (caka pikwi piwiri khumi na pixanu), na Souza (caka pikwi piwiri na makumawiri). Pa pidzindji pa makhaliro anga, cikulo kakamwe ndi mapfundziro, mbapizungulirwa na mphaso, luso na ndzero za ndale,tsendzo, makhaliro na macitiro a mbumba anaciro dziko, maka-maka, anyakhanda ya kutswipa.Mwa ipyo, kutsudzuka kuna ndawa ya uunthu wakulandana, upfundzi bulukira pa kuona pa ndjira ya kusaka udziwisi na kukhudzumuka nyakupangisa na citsandzo pa mbale ya mapfundziro, mbandi khala ciriri nayo basa ya kupitiriza kupfundza, towera ndi dzese uthambaruki wa dziko pa mbuto ya mapfundziro, ninga nyakutswipa khanda anga fika pa ndzero mphale pa kuti nkono nkhabe kwanisa fikako, pinatipasa kuti tinyerezere ninga tonsene ndife sawa-sawa, basyene tamwadzana pa mbuto na mphaso yace yace.This thesis originates from the Nucleus of Identities and memories, of the Graduate Program in Education, at the Federal University of Pernambuco. My intention is to answer the following question: 'Mounted on this allegory called life, will I be able, in time, on the stage where this Identical “I” is still being built every day, to display the exploits seized and executed between 1952 and 2023?' The preambularperiodization - 1952 - corresponds to the year of my birth, my landing on Travessa da Colina, in the Fundão neighborhood, in Recife-PE, when Getúlio Vargas assumes the presidency of Brazil for the second time. My debut in the field of teaching at the age of 5, even before entering primary school; my school start at Escolas Reunidas Felipe Camarão, in Olinda-PE, and the pilgrimage in so many others; and the outcome of the spacetime clipping concerns the defense of this study from the perspective of self-narrative. Thus, the investigation is anchored in the following objectives: a) to contribute to autobiographical research and education in Brazil; b) analyze the self-narrative constructed in relation to my socio-racial identity, in order to understand it based on the autobiographical method itself; c) raise and analyze sources that can offer an understanding of how I was able to reinvent myself through the stages and cycles I experienced, knowing more about myself while experiencing changes in the educational system and methods throughout my career. The background of my trajectory has always been education, flanked by the arts, politics, sports, the humanities and the traditions of indigenous peoples, mainly black people. Therefore, the hypothesis materializes in several "Identical Selves", because educated in reading and in the pursuit of knowledge and righteousness in character, made me a cyclothymic exhibitionist - "eager for education" - always willing to learn, to contribute more and better, just like a black Mina man, who “reaches in his mind where his arm cannot reach”; which results in the idea of the Identical Self, previously dispersed in various forms and contents.Esta tesis tiene su origen en el Núcleo de Identidades y Memorias, del Programa de Posgrado en Educación, de la Universidad Federal de Pernambuco, y mi intención es responder a la siguiente pregunta: Montado sobre esta alegoría llamada vida, ¿lograré, a tiempo, en elescenario donde este "yo" sigue construyéndose, idéntico cada día, desplegar las hazañas aprehendidas y ejecutadas entre 1952 y 2023? La periodización preambular corresponde al año de mi nacimiento; mi aterrizaje en la Travessa da Colina, en el barrio de Fundão, en Recife-PE;cuando Getúlio Vargas asume, por segunda vez, la presidencia de Brasil; mi debut en el campode la educación a los 5 años de edad, antes incluso de entrar en la escuela primaria, mi escolarización a partir de las Escolas Reunidas Felipe Camarão, en Olinda-PE, y el peregrinajeen tantas otras; y el desenlace del recorte espacio-temporal concierne a la defensa de este estudioen la perspectiva de la narrativa del yo. Así, la investigación se ancla en los siguientes objetivos: contribuir a la investigación autobiográfica y a la educación en Brasil; b) analizar la autonarrativa construida en relación a mi identidad socio-racial, para comprenderla a partir del propio método autobiográfico; c) levantar y analizar fuentes que puedan ofrecer una comprensión de cómo pude reinventarme a través de las etapas y ciclos por los que pasé, conociéndome más a mí mismo, mientras experimentaba los cambios en el sistema y métodos educativos a lo largo de mi trayectoria. Teniendo en cuenta lo que dice Aróstegui (2006) sobre fiabilidad y adecuación (originalidad y abundancia de fuentes), esta tesis se estructura a partir del siguiente corpus documental: iconografía (fotografías, dibujos y autorretratos), recortes de periódicos, poesías y crónicas, libros, archivos personales y familiares, declaraciones espontáneas de antiguos alumnos y admiradores del Movimiento Negro en Recife, así como mis propios recuerdos, grabados y transcritos, especialmente para su tratamiento en esta tesis. Para el análisis y la interpretación de estas fuentes, dialogo con los siguientes autores: Nóvoa (1992), Bourdieu (2005), Elias (1994), Souza (2006), entre otros, Passeggi (2010), Passeggi y Abrahão (2012), Ferreira (2015) y Souza (2020). El telón de fondo de mi trayectoria siempre ha sido la educación, flanqueada por las artes, la política, los deportes, las ciencias humanas y las tradiciones de los pueblos originarios, principalmente negros. Por lo tanto, la hipótesis se materializa en varios "Yoes Idénticos", porque educado en la lectura y en la búsqueda del conocimiento y la rectitud de carácter, me convirtió en un exhibicionista ciclotímico - "sección educación"- siempre dispuesto a aprender, para aportar más y mejor, tal cual a un negro Mina, que "llega con el pensamiento donde no llega su brazo"...; lo que da lugar a la idea del Yo Idéntico, anteriormente disperso en varias formas y contenidos.Cette thèse a son origine dans le Núcle d'Identités et Mémoires, du Programme de Pós- graduation en Éducation, de l'université Fédérale de Pernambouc, et ma prétention est celle de répondre à la suivante question: Monté dans cette allégorie appelée vie, parvenirai-je en temps, sur l'estrade où encore l'on bat (ce? Ou a?) "Moi"" identíque à chaque jour, exposer les promeses saisies et accomplies entre 1952 et 2023? La périodization préambulaire corresponde à l’anneé de ma naissance, mon atterrissage dans la Travesse de la Colline, dans le quartier du Fundão, à Recife-PE, quand Getúlio Vargas assume, par la deuxième fois, la presidence du Brésil, mon début dans le champs de l'enseignement quand j'avais cinq ans, avant même d'entrer au cours primaire, mon début escolaire dans les Écoles Réunies Felipe Camarão, à Olinda- PE, et la pélégrination en autant d'autres, et le dénouement du découpure de l'espace temporel se réporte à la défense de cet étude dans la perspective de la narrative de soi. De cette manière, l'investigation est en encorée dans les suivants objectifs: a) contribuer avec les recherches autobiographiques et l'éducation au Brésil; b) analiser l'autonarrative construite en rélation à mon identité socio-racial, pour l'entendre à partir de la même méthode autobiographique, c) hausser et analyser les sources qui puissem offrir un entendement de comment j'ai pu me réinventer atravers des étapes et des cycles vécus, en connaissant plus de moi-même tandis que j'experienciais les changements dans le système et dans les méthodes éducationnel au long de ma trajectoire.porUniversidade Federal de PernambucoPrograma de Pos Graduacao em EducacaoUFPEBrasilAttribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Brazilhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/br/info:eu-repo/semantics/openAccessAutobiografiaMemóriasIdentidade negraA educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correiainfo:eu-repo/semantics/publishedVersioninfo:eu-repo/semantics/doctoralThesisdoutoradoreponame:Repositório Institucional da UFPEinstname:Universidade Federal de Pernambuco (UFPE)instacron:UFPECC-LICENSElicense_rdflicense_rdfapplication/rdf+xml; charset=utf-8811https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/2/license_rdfe39d27027a6cc9cb039ad269a5db8e34MD52ORIGINALTESE Severino do Ramo Correia.pdfTESE Severino do Ramo Correia.pdfapplication/pdf7401763https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/1/TESE%20Severino%20do%20Ramo%20Correia.pdf1df20a40cf88751c235e0fb9160f7b15MD51LICENSElicense.txtlicense.txttext/plain; charset=utf-82362https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/3/license.txt5e89a1613ddc8510c6576f4b23a78973MD53TEXTTESE Severino do Ramo Correia.pdf.txtTESE Severino do Ramo Correia.pdf.txtExtracted texttext/plain547317https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/4/TESE%20Severino%20do%20Ramo%20Correia.pdf.txtb4b6dfacc9a5ac02abaf3eb7ebfab411MD54THUMBNAILTESE Severino do Ramo Correia.pdf.jpgTESE Severino do Ramo Correia.pdf.jpgGenerated Thumbnailimage/jpeg1157https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/5/TESE%20Severino%20do%20Ramo%20Correia.pdf.jpga5d0eb442b4b408dcdab1d597137b29fMD55123456789/548542024-01-30 02:22:42.244oai:repositorio.ufpe.br:123456789/54854VGVybW8gZGUgRGVww7NzaXRvIExlZ2FsIGUgQXV0b3JpemHDp8OjbyBwYXJhIFB1YmxpY2l6YcOnw6NvIGRlIERvY3VtZW50b3Mgbm8gUmVwb3NpdMOzcmlvIERpZ2l0YWwgZGEgVUZQRQoKCkRlY2xhcm8gZXN0YXIgY2llbnRlIGRlIHF1ZSBlc3RlIFRlcm1vIGRlIERlcMOzc2l0byBMZWdhbCBlIEF1dG9yaXphw6fDo28gdGVtIG8gb2JqZXRpdm8gZGUgZGl2dWxnYcOnw6NvIGRvcyBkb2N1bWVudG9zIGRlcG9zaXRhZG9zIG5vIFJlcG9zaXTDs3JpbyBEaWdpdGFsIGRhIFVGUEUgZSBkZWNsYXJvIHF1ZToKCkkgLSBvcyBkYWRvcyBwcmVlbmNoaWRvcyBubyBmb3JtdWzDoXJpbyBkZSBkZXDDs3NpdG8gc8OjbyB2ZXJkYWRlaXJvcyBlIGF1dMOqbnRpY29zOwoKSUkgLSAgbyBjb250ZcO6ZG8gZGlzcG9uaWJpbGl6YWRvIMOpIGRlIHJlc3BvbnNhYmlsaWRhZGUgZGUgc3VhIGF1dG9yaWE7CgpJSUkgLSBvIGNvbnRlw7pkbyDDqSBvcmlnaW5hbCwgZSBzZSBvIHRyYWJhbGhvIGUvb3UgcGFsYXZyYXMgZGUgb3V0cmFzIHBlc3NvYXMgZm9yYW0gdXRpbGl6YWRvcywgZXN0YXMgZm9yYW0gZGV2aWRhbWVudGUgcmVjb25oZWNpZGFzOwoKSVYgLSBxdWFuZG8gdHJhdGFyLXNlIGRlIG9icmEgY29sZXRpdmEgKG1haXMgZGUgdW0gYXV0b3IpOiB0b2RvcyBvcyBhdXRvcmVzIGVzdMOjbyBjaWVudGVzIGRvIGRlcMOzc2l0byBlIGRlIGFjb3JkbyBjb20gZXN0ZSB0ZXJtbzsKClYgLSBxdWFuZG8gdHJhdGFyLXNlIGRlIFRyYWJhbGhvIGRlIENvbmNsdXPDo28gZGUgQ3Vyc28sIERpc3NlcnRhw6fDo28gb3UgVGVzZTogbyBhcnF1aXZvIGRlcG9zaXRhZG8gY29ycmVzcG9uZGUgw6AgdmVyc8OjbyBmaW5hbCBkbyB0cmFiYWxobzsKClZJIC0gcXVhbmRvIHRyYXRhci1zZSBkZSBUcmFiYWxobyBkZSBDb25jbHVzw6NvIGRlIEN1cnNvLCBEaXNzZXJ0YcOnw6NvIG91IFRlc2U6IGVzdG91IGNpZW50ZSBkZSBxdWUgYSBhbHRlcmHDp8OjbyBkYSBtb2RhbGlkYWRlIGRlIGFjZXNzbyBhbyBkb2N1bWVudG8gYXDDs3MgbyBkZXDDs3NpdG8gZSBhbnRlcyBkZSBmaW5kYXIgbyBwZXLDrW9kbyBkZSBlbWJhcmdvLCBxdWFuZG8gZm9yIGVzY29saGlkbyBhY2Vzc28gcmVzdHJpdG8sIHNlcsOhIHBlcm1pdGlkYSBtZWRpYW50ZSBzb2xpY2l0YcOnw6NvIGRvIChhKSBhdXRvciAoYSkgYW8gU2lzdGVtYSBJbnRlZ3JhZG8gZGUgQmlibGlvdGVjYXMgZGEgVUZQRSAoU0lCL1VGUEUpLgoKIApQYXJhIHRyYWJhbGhvcyBlbSBBY2Vzc28gQWJlcnRvOgoKTmEgcXVhbGlkYWRlIGRlIHRpdHVsYXIgZG9zIGRpcmVpdG9zIGF1dG9yYWlzIGRlIGF1dG9yIHF1ZSByZWNhZW0gc29icmUgZXN0ZSBkb2N1bWVudG8sIGZ1bmRhbWVudGFkbyBuYSBMZWkgZGUgRGlyZWl0byBBdXRvcmFsIG5vIDkuNjEwLCBkZSAxOSBkZSBmZXZlcmVpcm8gZGUgMTk5OCwgYXJ0LiAyOSwgaW5jaXNvIElJSSwgYXV0b3Jpem8gYSBVbml2ZXJzaWRhZGUgRmVkZXJhbCBkZSBQZXJuYW1idWNvIGEgZGlzcG9uaWJpbGl6YXIgZ3JhdHVpdGFtZW50ZSwgc2VtIHJlc3NhcmNpbWVudG8gZG9zIGRpcmVpdG9zIGF1dG9yYWlzLCBwYXJhIGZpbnMgZGUgbGVpdHVyYSwgaW1wcmVzc8OjbyBlL291IGRvd25sb2FkIChhcXVpc2nDp8OjbykgYXRyYXbDqXMgZG8gc2l0ZSBkbyBSZXBvc2l0w7NyaW8gRGlnaXRhbCBkYSBVRlBFIG5vIGVuZGVyZcOnbyBodHRwOi8vd3d3LnJlcG9zaXRvcmlvLnVmcGUuYnIsIGEgcGFydGlyIGRhIGRhdGEgZGUgZGVww7NzaXRvLgoKIApQYXJhIHRyYWJhbGhvcyBlbSBBY2Vzc28gUmVzdHJpdG86CgpOYSBxdWFsaWRhZGUgZGUgdGl0dWxhciBkb3MgZGlyZWl0b3MgYXV0b3JhaXMgZGUgYXV0b3IgcXVlIHJlY2FlbSBzb2JyZSBlc3RlIGRvY3VtZW50bywgZnVuZGFtZW50YWRvIG5hIExlaSBkZSBEaXJlaXRvIEF1dG9yYWwgbm8gOS42MTAgZGUgMTkgZGUgZmV2ZXJlaXJvIGRlIDE5OTgsIGFydC4gMjksIGluY2lzbyBJSUksIGF1dG9yaXpvIGEgVW5pdmVyc2lkYWRlIEZlZGVyYWwgZGUgUGVybmFtYnVjbyBhIGRpc3BvbmliaWxpemFyIGdyYXR1aXRhbWVudGUsIHNlbSByZXNzYXJjaW1lbnRvIGRvcyBkaXJlaXRvcyBhdXRvcmFpcywgcGFyYSBmaW5zIGRlIGxlaXR1cmEsIGltcHJlc3PDo28gZS9vdSBkb3dubG9hZCAoYXF1aXNpw6fDo28pIGF0cmF2w6lzIGRvIHNpdGUgZG8gUmVwb3NpdMOzcmlvIERpZ2l0YWwgZGEgVUZQRSBubyBlbmRlcmXDp28gaHR0cDovL3d3dy5yZXBvc2l0b3Jpby51ZnBlLmJyLCBxdWFuZG8gZmluZGFyIG8gcGVyw61vZG8gZGUgZW1iYXJnbyBjb25kaXplbnRlIGFvIHRpcG8gZGUgZG9jdW1lbnRvLCBjb25mb3JtZSBpbmRpY2FkbyBubyBjYW1wbyBEYXRhIGRlIEVtYmFyZ28uCg==Repositório InstitucionalPUBhttps://repositorio.ufpe.br/oai/requestattena@ufpe.bropendoar:22212024-01-30T05:22:42Repositório Institucional da UFPE - Universidade Federal de Pernambuco (UFPE)false
dc.title.pt_BR.fl_str_mv A educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correia
title A educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correia
spellingShingle A educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correia
CORREIA, Severino do Ramo
Autobiografia
Memórias
Identidade negra
title_short A educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correia
title_full A educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correia
title_fullStr A educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correia
title_full_unstemmed A educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correia
title_sort A educação enquanto palco (auto)biográfico : o “eu” idêntico de Lepê Correia
author CORREIA, Severino do Ramo
author_facet CORREIA, Severino do Ramo
author_role author
dc.contributor.authorLattes.pt_BR.fl_str_mv http://lattes.cnpq.br/5714628969804425
dc.contributor.advisorLattes.pt_BR.fl_str_mv http://lattes.cnpq.br/3329563140947244
dc.contributor.advisor-coLattes.pt_BR.fl_str_mv http://lattes.cnpq.br/1801094730094239
dc.contributor.author.fl_str_mv CORREIA, Severino do Ramo
dc.contributor.advisor1.fl_str_mv SOUZA, Edilson Fernandes de
dc.contributor.advisor-co1.fl_str_mv CRUZ, José Vieira da
contributor_str_mv SOUZA, Edilson Fernandes de
CRUZ, José Vieira da
dc.subject.por.fl_str_mv Autobiografia
Memórias
Identidade negra
topic Autobiografia
Memórias
Identidade negra
description Esta tese tem origem no Núcleo de Identidades e Memórias, do Programa de Pós-graduação em Educação, da Universidade Federal de Pernambuco, e minha pretensão é responder a seguinte questão: Montado nessa alegoria chamada vida, conseguirei, a tempo, sobre o palco onde ainda se constrói esse “Eu” Idêntico a cada dia, exibir as façanhas apreendidas e executadas entre 1952 e 2023? A periodização preambular corresponde ao ano de meu nascimento; minha aterrisagem na Travessa da Colina, no bairro do Fundão, em Recife-PE; quando Getúlio Vargas assume, pela segunda vez, a presidência do Brasil; minha estreia no campo do ensino aos 5 anos de idade, antes mesmo de entrar no curso primário, meu começo escolar na Escolas Reunidas Felipe Camarão, em Olinda-PE., e a peregrinação em tantas outras; e o desenlace do recorte espaço-temporal diz respeito à defesa deste estudo na perspectiva da narrativa de si. Dessa forma, a investigação está ancorada nos seguintes objetivos: a) contribuir com as pesquisas autobiográficas e educação no Brasil; b) analisar autonarrativa construída em relação a minha identidade sócio racial, para entendê-la a partir do próprio método autobiográfico; c) levantar e analisar fontes que possam oferecer um entendimento de como pude me reinventar por meio das etapas e ciclos vividos, conhecendo mais de mim, enquanto experienciava as mudanças no sistema e métodos educacionais ao longo de minha trajetória. Considerando o que diz Aróstegui (2006) sobre a fiabilidade e adequação (originalidade e abundância de fontes), esta tese se estrutura a partir do seguinte corpus documental: iconografia (fotografias, desenhos e autorretratos), recortes de jornais, poesias e crônicas, livros, arquivos pessoais e de familiares, depoimentos espontâneos de ex alunos e admiradores do Movimento Negro do Recife, bem como minhas próprias memórias, gravadas e transcritas, especialmente para manuseio nesta tese. Para análise e interpretação dessas fontes, dialogo com os seguintes autores: Nóvoa (1992), Bourdieu (2005), Elias (1994), Souza, E. C. (2006), entre outros, Passeggi (2010), Passeggi e Abrahão (2012), Ferreira (2015) e Souza, E. F. (2020a; 2020b). O pano de fundo da minha trajetória semprefoi a educação, ladeada pelas artes, a política, esportes, as ciências humanas e as tradições de povos originários, principalmente negros. Por conseguinte, a hipótese se materializa em vários“Eus Idênticos”, pois educado na leitura e na busca do conhecimento e retidão no caráter, fez de mim um exibicionista ciclotímico – “seção de educação” - sempre disposto a aprender, paracontribuir mais e melhor, tal qual um negro Mina, que “chega em pensamento onde não chegaseu braço”; o que resulta na ideia do Eu Idêntico, antes disperso em várias formas e conteúdos.
publishDate 2023
dc.date.issued.fl_str_mv 2023-03-14
dc.date.accessioned.fl_str_mv 2024-01-29T15:19:03Z
dc.date.available.fl_str_mv 2024-01-29T15:19:03Z
dc.type.status.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/publishedVersion
dc.type.driver.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/doctoralThesis
format doctoralThesis
status_str publishedVersion
dc.identifier.citation.fl_str_mv CORREIA, Severino do Ramo. A educação enquanto palco (auto)biográfico: o “eu” idêntico de Lepê Correia. 2023. Tese (Doutorado em Educação) – Universidade Federal de Pernambuco, Recife, 2023.
dc.identifier.uri.fl_str_mv https://repositorio.ufpe.br/handle/123456789/54854
identifier_str_mv CORREIA, Severino do Ramo. A educação enquanto palco (auto)biográfico: o “eu” idêntico de Lepê Correia. 2023. Tese (Doutorado em Educação) – Universidade Federal de Pernambuco, Recife, 2023.
url https://repositorio.ufpe.br/handle/123456789/54854
dc.language.iso.fl_str_mv por
language por
dc.rights.driver.fl_str_mv Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Brazil
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/br/
info:eu-repo/semantics/openAccess
rights_invalid_str_mv Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Brazil
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/br/
eu_rights_str_mv openAccess
dc.publisher.none.fl_str_mv Universidade Federal de Pernambuco
dc.publisher.program.fl_str_mv Programa de Pos Graduacao em Educacao
dc.publisher.initials.fl_str_mv UFPE
dc.publisher.country.fl_str_mv Brasil
publisher.none.fl_str_mv Universidade Federal de Pernambuco
dc.source.none.fl_str_mv reponame:Repositório Institucional da UFPE
instname:Universidade Federal de Pernambuco (UFPE)
instacron:UFPE
instname_str Universidade Federal de Pernambuco (UFPE)
instacron_str UFPE
institution UFPE
reponame_str Repositório Institucional da UFPE
collection Repositório Institucional da UFPE
bitstream.url.fl_str_mv https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/2/license_rdf
https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/1/TESE%20Severino%20do%20Ramo%20Correia.pdf
https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/3/license.txt
https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/4/TESE%20Severino%20do%20Ramo%20Correia.pdf.txt
https://repositorio.ufpe.br/bitstream/123456789/54854/5/TESE%20Severino%20do%20Ramo%20Correia.pdf.jpg
bitstream.checksum.fl_str_mv e39d27027a6cc9cb039ad269a5db8e34
1df20a40cf88751c235e0fb9160f7b15
5e89a1613ddc8510c6576f4b23a78973
b4b6dfacc9a5ac02abaf3eb7ebfab411
a5d0eb442b4b408dcdab1d597137b29f
bitstream.checksumAlgorithm.fl_str_mv MD5
MD5
MD5
MD5
MD5
repository.name.fl_str_mv Repositório Institucional da UFPE - Universidade Federal de Pernambuco (UFPE)
repository.mail.fl_str_mv attena@ufpe.br
_version_ 1802310692068392960