Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos

Detalhes bibliográficos
Autor(a) principal: Aquino Pereira, Marcos José de
Data de Publicação: 2022
Tipo de documento: Tese
Idioma: por
Título da fonte: Repositório Institucional da UFSCAR
Texto Completo: https://repositorio.ufscar.br/handle/ufscar/17249
Resumo: Yepé turusú yukuasá ĩdiginaitá yũbuesá ruka upé yaseruka wá kuiri Brasil uyumuyukuá piri mukuĩ pu muyupirusá 2000 akayú riré, nhã indiginaita yumuatiri resewara ripiká asui mairamẽ uyupirú yumunhãsá musuãtisara. Kuá uyumuturusúsá yupapaiwa ũba wera uyukuá uyereri yumbuasara yawé uyumukiriari arãma mã inidígina takuásá ikuara upé, uymukamẽ arã yane mirasáita kuasáwa papera upé asui kua uyũbuéwaita taiku tawiké arama mayé ta mirasá rupi, asui maã ta putariwaá asui tapurandúsá wera waá. Nhã irũ, siiya mãmasáita, purandusáita, ta uyumuyukuá mairamã taikuã yũbuesa kuara upé rameã taiku, uyumuatiri panhẽ nhãita kuximawara waitá kuera aikué yumuramunhã panhẽ ta mirasáita rupi, aápe tarasúte ta sikari mayé tamunhã yumuatirisá asui awá ta upisiru arã aĩta nhã munhãsaita mira a supé, mayé kuá mamẽ yamunhãwa yané kitiwara UFSCar pura (CCI). Kuá usikaisáukuá CCI pura ta irũ usikari umukamẽ, taikusá rupi, ta uyũbuesaikú rupí aikué waá aápeurikú arãté upisirú yepewasú yumuramunhã upé asui umunhã arã tairum mukamẽsá rãgá, munhãsá asui mayé ta tamukaturu arã kua tauyũbuéwa, tamanduari arã sesé kua kuiri wara muramũnhasá nhã mukamẽsa mayé uyumunhãrã kuá peénũgara sãtáarama uande taruaxara kuá kuxima suiwara wáitá tamunã puxuwera nhandearã, mukamẽsá kuximawara wa yawé, mayé yaikusá yakuasárupi, yane mirasáita kitiwara asui yaikúsá purãga, mamẽ yamukamẽ yaparawaka wá ya usari arã yané anãmaitá umuhã wa. Mayé uyumunhã panhẽ awairũ, uriku te umukamẽ mayé kuri santa yandé, yasikai arã mayéta yamunhã yane kiiwararupi, tehêy, pinaitikasá mãnduarisara, umukamewa payẽ maye munhãsaitá tamunhãwa taiku kuiri, mayé kua usikaisáukuá uyumunhã muatirisáupé, purandusáupé asui yamaãsá rupi yawéarã yariku kuá mukamẽsá. Ásuiwára tayukuá kuá mutirikasáitá: A- Ĩdiagi, B- Musuãtisara asui C – Yamunhãnawaita asui iwasusawaitá, umukamẽ waitá maye ta uyũbuesaikú rupí yane kitiwara aikué wa uiku CCI upé, mukũi mãmãsáita upé: yũbuesáita ĩdiginaita pãtu asui nhã ti waitá indígena, mãamẽ ta yumbuéwa asui tamukamẽ takitiwara ta mirasaita ukuasá, nhã maye tawasemu tamukamẽ ara ki akué aĩta aápe, asui mayé taiku arã nhã yũbuesá ruka upé asui sukara upé.
id SCAR_07e93bc254f0ffbdeebc66577a5f12bb
oai_identifier_str oai:repositorio.ufscar.br:ufscar/17249
network_acronym_str SCAR
network_name_str Repositório Institucional da UFSCAR
repository_id_str 4322
spelling Aquino Pereira, Marcos José deOliveira, Maria Waldenez dehttp://lattes.cnpq.br/3404769527869004http://lattes.cnpq.br/75742047133676061c990882-f0da-4882-a643-6e16a15dd9a42023-01-20T13:45:38Z2023-01-20T13:45:38Z2022-10-24AQUINO PEREIRA, Marcos José de. Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos. 2022. Tese (Doutorado em Educação) – Universidade Federal de São Carlos, São Carlos, 2022. Disponível em: https://repositorio.ufscar.br/handle/ufscar/17249.https://repositorio.ufscar.br/handle/ufscar/17249Yepé turusú yukuasá ĩdiginaitá yũbuesá ruka upé yaseruka wá kuiri Brasil uyumuyukuá piri mukuĩ pu muyupirusá 2000 akayú riré, nhã indiginaita yumuatiri resewara ripiká asui mairamẽ uyupirú yumunhãsá musuãtisara. Kuá uyumuturusúsá yupapaiwa ũba wera uyukuá uyereri yumbuasara yawé uyumukiriari arãma mã inidígina takuásá ikuara upé, uymukamẽ arã yane mirasáita kuasáwa papera upé asui kua uyũbuéwaita taiku tawiké arama mayé ta mirasá rupi, asui maã ta putariwaá asui tapurandúsá wera waá. Nhã irũ, siiya mãmasáita, purandusáita, ta uyumuyukuá mairamã taikuã yũbuesa kuara upé rameã taiku, uyumuatiri panhẽ nhãita kuximawara waitá kuera aikué yumuramunhã panhẽ ta mirasáita rupi, aápe tarasúte ta sikari mayé tamunhã yumuatirisá asui awá ta upisiru arã aĩta nhã munhãsaita mira a supé, mayé kuá mamẽ yamunhãwa yané kitiwara UFSCar pura (CCI). Kuá usikaisáukuá CCI pura ta irũ usikari umukamẽ, taikusá rupi, ta uyũbuesaikú rupí aikué waá aápeurikú arãté upisirú yepewasú yumuramunhã upé asui umunhã arã tairum mukamẽsá rãgá, munhãsá asui mayé ta tamukaturu arã kua tauyũbuéwa, tamanduari arã sesé kua kuiri wara muramũnhasá nhã mukamẽsa mayé uyumunhãrã kuá peénũgara sãtáarama uande taruaxara kuá kuxima suiwara wáitá tamunã puxuwera nhandearã, mukamẽsá kuximawara wa yawé, mayé yaikusá yakuasárupi, yane mirasáita kitiwara asui yaikúsá purãga, mamẽ yamukamẽ yaparawaka wá ya usari arã yané anãmaitá umuhã wa. Mayé uyumunhã panhẽ awairũ, uriku te umukamẽ mayé kuri santa yandé, yasikai arã mayéta yamunhã yane kiiwararupi, tehêy, pinaitikasá mãnduarisara, umukamewa payẽ maye munhãsaitá tamunhãwa taiku kuiri, mayé kua usikaisáukuá uyumunhã muatirisáupé, purandusáupé asui yamaãsá rupi yawéarã yariku kuá mukamẽsá. Ásuiwára tayukuá kuá mutirikasáitá: A- Ĩdiagi, B- Musuãtisara asui C – Yamunhãnawaita asui iwasusawaitá, umukamẽ waitá maye ta uyũbuesaikú rupí yane kitiwara aikué wa uiku CCI upé, mukũi mãmãsáita upé: yũbuesáita ĩdiginaita pãtu asui nhã ti waitá indígena, mãamẽ ta yumbuéwa asui tamukamẽ takitiwara ta mirasaita ukuasá, nhã maye tawasemu tamukamẽ ara ki akué aĩta aápe, asui mayé taiku arã nhã yũbuesá ruka upé asui sukara upé.Uma maior presença indígena nas universidades do atualmente chamado Brasil tem se tornado realidade desde o início da primeira década de 2000, como resultado das mobilizações dos povos originários e da implementação de ações afirmativas. Esse aumento numérico nem sempre é acompanhado de transformações no fazer universitário que promovam um aumento da presença indígena na realização de uma educação intercultural, no reconhecimento dos conhecimentos dos povos indígenas no currículo e na inclusão destes/as estudantes indígenas universitários/as, das suas necessidades e demandas. Com isso, muitos desafios, questionamentos e inquietações se apresentaram em suas experiências nos campi da Universidade Federal de São Carlos (UFSCar), somando-se aos já historicamente enfrentados pelos seus povos, levando-os/as a buscar formas de organização e de representação, através de práticas sociais, como é o caso do Centro de Culturas Indígenas da UFSCar (CCI). Esta pesquisa com os/as membros/as do CCI busca desvelar, em suas vivências, os processos educativos ali presentes com o intuito de apoiá-los/las em suas lutas e de servir aos seus anseios e necessidades de registro, construção e preservação dessas aprendizagens, refletindo sobre essa realidade de resistência através do referencial teórico-metodológico da Decolonialidade, Transmodernidade, Ecologia dos Saberes, Interculturalidade Crítica e Bem-Viver, no qual destacamos a nossa escolha por priorizar a utilização de obras de autores/as indígenas. Como construção coletiva em coautoria, pautada na perspectiva decolonizante, buscamos uma metodologia indígena, o Tehêy, pescaria de conhecimentos, que ressignificou as demais metodologias e métodos utilizados, como a pesquisa participante com a utilização de Roda de Conversa, Entrevista Semiestruturada e Observação Participante para coleta de dados e análise a partir da inspiração fenomenológica. Disso emergiram as categorias: A - Indiagem, B - Acolhimento e C - Conquista e Desafio, que mostram processos educativos interculturais presentes no CCI, em dois âmbitos: dos/as estudantes indígenas entre si e destes/as com os/as não indígenas, através dos quais aprendem e ensinam os conhecimentos de seus povos, estratégias de resistência, formas de manifestação da presença indígena; meios de apoio para a sua permanência e táticas de luta pelos seus direitos e pela conquista de novos espaços dentro e fora da universidade.A greater indigenous presence in the universities of what is now called Brazil has become a reality since the beginning of the first decade of the 2000s, as a result of the mobilizations of indigenous peoples and the implementation of affirmative actions. This numerical increase is not always accompanied by transformations in university activities that promote an increase in the indigenous presence in the implementation of intercultural education, in the recognition of the knowledge of indigenous peoples in the curriculum and in the inclusion of these indigenous university students, their needs and demands. As a result, many challenges, questions and concerns were presented in their experiences on the campi of the Universidade Federal de São Carlos (UFSCar), adding to those already historically faced by their peoples, leading them to seek forms of organization and representation, through social practices, such as the case of the Centro de Culturas Indígenas da UFSCar (CCI). This research with the members of the CCI seeks to reveal, in their experiences, the educational processes present there in order to support them in their struggles and to serve their desires and needs for recording, building and preserving these learning, reflecting on this reality of resistance through the theoretical-methodological framework of Decoloniality, Transmodernity, Ecology of Knowledge, Critical Interculturality and Good Living, in which we highlight our choice to prioritize the use of works by indigenous authors. As a collective construction in co-authorship, based on the decolonizing perspective, we sought an indigenous methodology, the Tehêy, fishing for knowledge, which re-signified the other methodologies and methods used, such as participant research with the use of Conversation Circle, Semi-structured Interview and Participant Observation to data collection and analysis based on phenomenological inspiration. From this emerged the categories: A - Being Indigenous, B - Welcoming and C - Conquest and Challenge, which show intercultural educational processes present in the CCI, in two scopes: of indigenous students among themselves and of these with non-indigenous students, through which they learn and teach the knowledge of their peoples, resistance strategies, forms of manifestation of the indigenous presence; means of support for their permanence and fighting tactics for their rights and for the conquest of new spaces inside and outside the university.Una mayor presencia indígena en las universidades en lo actualmente llamado Brasil tiene se cambiado realidad desde principios de la primera década de los 2000, como resultado de las movilizaciones de los pueblos indígenas y la implementación de acciones afirmativas. Ese incremento numérico no siempre viene acompañado de transformaciones en las actividades universitarias que promuevan un incremento de la presencia indígena en la implementación de la educación intercultural, en el reconocimiento de los conocimientos indígenas en los currículos y en la inclusión de estos/as estudiantes universitários/as indígenas, sus necesidades y demandas. Con eso, se presentaron muchos desafíos, cuestionamientos e inquietudes en sus vivencias en los campi de la Universidade Federal de São Carlos (UFSCar), que se suman a los ya enfrentados históricamente por sus pueblos, llevándolos a buscar formas de organización y representación, a través de prácticas sociales, como es el caso del Centro de Culturas Indígenas (CCI) de la UFSCar. Esa investigación con los/as integrantes de lo CCI busca develar, en sus vivencias, los procesos educativos allí presentes para apoyarlos en sus luchas y atender sus deseos y necesidades de registro, construcción y preservación de sus aprendizajes, reflexionando sobre esta realidad de resistencia a través del marco teórico-metodológico de la Decolonialidad, Transmodernidad, Ecología de los Saberes, Interculturalidad Crítica y Buen-Vivir, en el que destacamos nuestra elección de priorizar el uso de obras de autores/as indígenas. Como construcción colectiva en coautoría, con base en la perspectiva decolonizadora, buscamos una metodología indígena, Tehêy, pescaría de conocimientos, que resinifico las demás metodologías y métodos utilizados, con la utilización de Roda de Conversa, Entrevista Semi-estructurada e Observación Participante para la recolección y análisis de datos basados en inspiración fenomenológica. De esa emergieran las categorías: A - Indiagen, B - Acogimiento e C - Conquista y Desafío, que muestran processos educativos interculturales presentes en lo CCI, en dos ámbitos: de los/as estudiantes indígenas entre sí y de estos con los/as estudiantes no indígenas, a través de que aprenden y enseñan los conocimientos de sus pueblos, estrategias de resistencia, formas de manifestación de la presencia indígena; medios de apoyo para su permanencia y tácticas de lucha por sus derechos y por la conquista de nuevos espacios dentro y fuera de la universidad.Não recebi financiamentoporUniversidade Federal de São CarlosCâmpus São CarlosPrograma de Pós-Graduação em Educação - PPGEUFSCarAttribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Brazilhttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/br/info:eu-repo/semantics/openAccessProcessos EducativosCentro de Culturas Indígenas da UFSCarEstudantes Indígenas Universitários/asInterculturalidadeTa Uyũbuesaikú RupíMamẽ Yamunhãwa Yané Kitiwara UFSCar PuraYũbuesáita Ĩdiginaita Yũbuesá Ruka PuraitaMírasáita KitiwaraEducational ProcessesUniversity Indigenous StudentsInterculturalityProcesos EducativosEstudiantes Universitarios/as IndígenasInterculturalidadCIENCIAS HUMANAS::EDUCACAO::TOPICOS ESPECIFICOS DE EDUCACAOProcessos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São CarlosYumunhãsá yumbuesara yane kitiwara ruka yara: indiajiitá, musuãtisara, muapatukasá asui yarikuãwa yumbuesara ruka saum karlu upé.Educational Processes of the Centro de Culturas indígenas: being indigenous, welcoming, challenge and conquest at the Universidade Federal de São CarlosProcesos educativos del Centro de Culturas Indígenas: indiagen, acogimiento e conquista y desafío en la Universidade Federal de São Carlosinfo:eu-repo/semantics/publishedVersioninfo:eu-repo/semantics/doctoralThesis6006004ed37645-f922-4bae-9504-b50fbb26574creponame:Repositório Institucional da UFSCARinstname:Universidade Federal de São Carlos (UFSCAR)instacron:UFSCARORIGINALTexto da Tese doutorado UFSCAR CCI Marcos Aquino versão final para divulgação.pdfTexto da Tese doutorado UFSCAR CCI Marcos Aquino versão final para divulgação.pdfapplication/pdf20752276https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/3/Texto%20da%20Tese%20doutorado%20UFSCAR%20CCI%20Marcos%20Aquino%20vers%c3%a3o%20final%20para%20divulga%c3%a7%c3%a3o.pdfa3599f9531c15872a6a483b3b4e3b7cbMD53Carta Comprovante da Versão Final Tese Marcos José Aquino.docx.pdfCarta Comprovante da Versão Final Tese Marcos José Aquino.docx.pdfapplication/pdf174515https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/4/Carta%20Comprovante%20da%20Vers%c3%a3o%20Final%20Tese%20Marcos%20Jos%c3%a9%20Aquino.docx.pdf659aa7fb343f89d07d3a3861ca27eabcMD54CC-LICENSElicense_rdflicense_rdfapplication/rdf+xml; charset=utf-8810https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/5/license_rdff337d95da1fce0a22c77480e5e9a7aecMD55TEXTTexto da Tese doutorado UFSCAR CCI Marcos Aquino versão final para divulgação.pdf.txtTexto da Tese doutorado UFSCAR CCI Marcos Aquino versão final para divulgação.pdf.txtExtracted texttext/plain835964https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/6/Texto%20da%20Tese%20doutorado%20UFSCAR%20CCI%20Marcos%20Aquino%20vers%c3%a3o%20final%20para%20divulga%c3%a7%c3%a3o.pdf.txt59e3527d9c71497acd9fc3666269b947MD56Carta Comprovante da Versão Final Tese Marcos José Aquino.docx.pdf.txtCarta Comprovante da Versão Final Tese Marcos José Aquino.docx.pdf.txtExtracted texttext/plain1327https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/8/Carta%20Comprovante%20da%20Vers%c3%a3o%20Final%20Tese%20Marcos%20Jos%c3%a9%20Aquino.docx.pdf.txtd9437371d95e629fbe4194bcbcdb9198MD58THUMBNAILTexto da Tese doutorado UFSCAR CCI Marcos Aquino versão final para divulgação.pdf.jpgTexto da Tese doutorado UFSCAR CCI Marcos Aquino versão final para divulgação.pdf.jpgIM Thumbnailimage/jpeg12368https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/7/Texto%20da%20Tese%20doutorado%20UFSCAR%20CCI%20Marcos%20Aquino%20vers%c3%a3o%20final%20para%20divulga%c3%a7%c3%a3o.pdf.jpg87cda5281d23492b42289f71fcb50994MD57Carta Comprovante da Versão Final Tese Marcos José Aquino.docx.pdf.jpgCarta Comprovante da Versão Final Tese Marcos José Aquino.docx.pdf.jpgIM Thumbnailimage/jpeg13020https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/9/Carta%20Comprovante%20da%20Vers%c3%a3o%20Final%20Tese%20Marcos%20Jos%c3%a9%20Aquino.docx.pdf.jpg989017a1f5e3930398bdf90a8aea3bfeMD59ufscar/172492023-09-18 18:32:29.4oai:repositorio.ufscar.br:ufscar/17249Repositório InstitucionalPUBhttps://repositorio.ufscar.br/oai/requestopendoar:43222023-09-18T18:32:29Repositório Institucional da UFSCAR - Universidade Federal de São Carlos (UFSCAR)false
dc.title.por.fl_str_mv Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos
dc.title.alternative.por.fl_str_mv Yumunhãsá yumbuesara yane kitiwara ruka yara: indiajiitá, musuãtisara, muapatukasá asui yarikuãwa yumbuesara ruka saum karlu upé.
dc.title.alternative.eng.fl_str_mv Educational Processes of the Centro de Culturas indígenas: being indigenous, welcoming, challenge and conquest at the Universidade Federal de São Carlos
dc.title.alternative.spa.fl_str_mv Procesos educativos del Centro de Culturas Indígenas: indiagen, acogimiento e conquista y desafío en la Universidade Federal de São Carlos
title Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos
spellingShingle Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos
Aquino Pereira, Marcos José de
Processos Educativos
Centro de Culturas Indígenas da UFSCar
Estudantes Indígenas Universitários/as
Interculturalidade
Ta Uyũbuesaikú Rupí
Mamẽ Yamunhãwa Yané Kitiwara UFSCar Pura
Yũbuesáita Ĩdiginaita Yũbuesá Ruka Puraita
Mírasáita Kitiwara
Educational Processes
University Indigenous Students
Interculturality
Procesos Educativos
Estudiantes Universitarios/as Indígenas
Interculturalidad
CIENCIAS HUMANAS::EDUCACAO::TOPICOS ESPECIFICOS DE EDUCACAO
title_short Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos
title_full Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos
title_fullStr Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos
title_full_unstemmed Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos
title_sort Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos
author Aquino Pereira, Marcos José de
author_facet Aquino Pereira, Marcos José de
author_role author
dc.contributor.authorlattes.por.fl_str_mv http://lattes.cnpq.br/7574204713367606
dc.contributor.author.fl_str_mv Aquino Pereira, Marcos José de
dc.contributor.advisor1.fl_str_mv Oliveira, Maria Waldenez de
dc.contributor.advisor1Lattes.fl_str_mv http://lattes.cnpq.br/3404769527869004
dc.contributor.authorID.fl_str_mv 1c990882-f0da-4882-a643-6e16a15dd9a4
contributor_str_mv Oliveira, Maria Waldenez de
dc.subject.por.fl_str_mv Processos Educativos
Centro de Culturas Indígenas da UFSCar
Estudantes Indígenas Universitários/as
Interculturalidade
Ta Uyũbuesaikú Rupí
Mamẽ Yamunhãwa Yané Kitiwara UFSCar Pura
Yũbuesáita Ĩdiginaita Yũbuesá Ruka Puraita
Mírasáita Kitiwara
topic Processos Educativos
Centro de Culturas Indígenas da UFSCar
Estudantes Indígenas Universitários/as
Interculturalidade
Ta Uyũbuesaikú Rupí
Mamẽ Yamunhãwa Yané Kitiwara UFSCar Pura
Yũbuesáita Ĩdiginaita Yũbuesá Ruka Puraita
Mírasáita Kitiwara
Educational Processes
University Indigenous Students
Interculturality
Procesos Educativos
Estudiantes Universitarios/as Indígenas
Interculturalidad
CIENCIAS HUMANAS::EDUCACAO::TOPICOS ESPECIFICOS DE EDUCACAO
dc.subject.eng.fl_str_mv Educational Processes
University Indigenous Students
Interculturality
dc.subject.spa.fl_str_mv Procesos Educativos
Estudiantes Universitarios/as Indígenas
Interculturalidad
dc.subject.cnpq.fl_str_mv CIENCIAS HUMANAS::EDUCACAO::TOPICOS ESPECIFICOS DE EDUCACAO
description Yepé turusú yukuasá ĩdiginaitá yũbuesá ruka upé yaseruka wá kuiri Brasil uyumuyukuá piri mukuĩ pu muyupirusá 2000 akayú riré, nhã indiginaita yumuatiri resewara ripiká asui mairamẽ uyupirú yumunhãsá musuãtisara. Kuá uyumuturusúsá yupapaiwa ũba wera uyukuá uyereri yumbuasara yawé uyumukiriari arãma mã inidígina takuásá ikuara upé, uymukamẽ arã yane mirasáita kuasáwa papera upé asui kua uyũbuéwaita taiku tawiké arama mayé ta mirasá rupi, asui maã ta putariwaá asui tapurandúsá wera waá. Nhã irũ, siiya mãmasáita, purandusáita, ta uyumuyukuá mairamã taikuã yũbuesa kuara upé rameã taiku, uyumuatiri panhẽ nhãita kuximawara waitá kuera aikué yumuramunhã panhẽ ta mirasáita rupi, aápe tarasúte ta sikari mayé tamunhã yumuatirisá asui awá ta upisiru arã aĩta nhã munhãsaita mira a supé, mayé kuá mamẽ yamunhãwa yané kitiwara UFSCar pura (CCI). Kuá usikaisáukuá CCI pura ta irũ usikari umukamẽ, taikusá rupi, ta uyũbuesaikú rupí aikué waá aápeurikú arãté upisirú yepewasú yumuramunhã upé asui umunhã arã tairum mukamẽsá rãgá, munhãsá asui mayé ta tamukaturu arã kua tauyũbuéwa, tamanduari arã sesé kua kuiri wara muramũnhasá nhã mukamẽsa mayé uyumunhãrã kuá peénũgara sãtáarama uande taruaxara kuá kuxima suiwara wáitá tamunã puxuwera nhandearã, mukamẽsá kuximawara wa yawé, mayé yaikusá yakuasárupi, yane mirasáita kitiwara asui yaikúsá purãga, mamẽ yamukamẽ yaparawaka wá ya usari arã yané anãmaitá umuhã wa. Mayé uyumunhã panhẽ awairũ, uriku te umukamẽ mayé kuri santa yandé, yasikai arã mayéta yamunhã yane kiiwararupi, tehêy, pinaitikasá mãnduarisara, umukamewa payẽ maye munhãsaitá tamunhãwa taiku kuiri, mayé kua usikaisáukuá uyumunhã muatirisáupé, purandusáupé asui yamaãsá rupi yawéarã yariku kuá mukamẽsá. Ásuiwára tayukuá kuá mutirikasáitá: A- Ĩdiagi, B- Musuãtisara asui C – Yamunhãnawaita asui iwasusawaitá, umukamẽ waitá maye ta uyũbuesaikú rupí yane kitiwara aikué wa uiku CCI upé, mukũi mãmãsáita upé: yũbuesáita ĩdiginaita pãtu asui nhã ti waitá indígena, mãamẽ ta yumbuéwa asui tamukamẽ takitiwara ta mirasaita ukuasá, nhã maye tawasemu tamukamẽ ara ki akué aĩta aápe, asui mayé taiku arã nhã yũbuesá ruka upé asui sukara upé.
publishDate 2022
dc.date.issued.fl_str_mv 2022-10-24
dc.date.accessioned.fl_str_mv 2023-01-20T13:45:38Z
dc.date.available.fl_str_mv 2023-01-20T13:45:38Z
dc.type.status.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/publishedVersion
dc.type.driver.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/doctoralThesis
format doctoralThesis
status_str publishedVersion
dc.identifier.citation.fl_str_mv AQUINO PEREIRA, Marcos José de. Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos. 2022. Tese (Doutorado em Educação) – Universidade Federal de São Carlos, São Carlos, 2022. Disponível em: https://repositorio.ufscar.br/handle/ufscar/17249.
dc.identifier.uri.fl_str_mv https://repositorio.ufscar.br/handle/ufscar/17249
identifier_str_mv AQUINO PEREIRA, Marcos José de. Processos Educativos do Centro de Culturas Indígenas: indiagem, acolhimento, desafio e conquista na Universidade Federal de São Carlos. 2022. Tese (Doutorado em Educação) – Universidade Federal de São Carlos, São Carlos, 2022. Disponível em: https://repositorio.ufscar.br/handle/ufscar/17249.
url https://repositorio.ufscar.br/handle/ufscar/17249
dc.language.iso.fl_str_mv por
language por
dc.relation.confidence.fl_str_mv 600
600
dc.relation.authority.fl_str_mv 4ed37645-f922-4bae-9504-b50fbb26574c
dc.rights.driver.fl_str_mv Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Brazil
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/br/
info:eu-repo/semantics/openAccess
rights_invalid_str_mv Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Brazil
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/br/
eu_rights_str_mv openAccess
dc.publisher.none.fl_str_mv Universidade Federal de São Carlos
Câmpus São Carlos
dc.publisher.program.fl_str_mv Programa de Pós-Graduação em Educação - PPGE
dc.publisher.initials.fl_str_mv UFSCar
publisher.none.fl_str_mv Universidade Federal de São Carlos
Câmpus São Carlos
dc.source.none.fl_str_mv reponame:Repositório Institucional da UFSCAR
instname:Universidade Federal de São Carlos (UFSCAR)
instacron:UFSCAR
instname_str Universidade Federal de São Carlos (UFSCAR)
instacron_str UFSCAR
institution UFSCAR
reponame_str Repositório Institucional da UFSCAR
collection Repositório Institucional da UFSCAR
bitstream.url.fl_str_mv https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/3/Texto%20da%20Tese%20doutorado%20UFSCAR%20CCI%20Marcos%20Aquino%20vers%c3%a3o%20final%20para%20divulga%c3%a7%c3%a3o.pdf
https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/4/Carta%20Comprovante%20da%20Vers%c3%a3o%20Final%20Tese%20Marcos%20Jos%c3%a9%20Aquino.docx.pdf
https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/5/license_rdf
https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/6/Texto%20da%20Tese%20doutorado%20UFSCAR%20CCI%20Marcos%20Aquino%20vers%c3%a3o%20final%20para%20divulga%c3%a7%c3%a3o.pdf.txt
https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/8/Carta%20Comprovante%20da%20Vers%c3%a3o%20Final%20Tese%20Marcos%20Jos%c3%a9%20Aquino.docx.pdf.txt
https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/7/Texto%20da%20Tese%20doutorado%20UFSCAR%20CCI%20Marcos%20Aquino%20vers%c3%a3o%20final%20para%20divulga%c3%a7%c3%a3o.pdf.jpg
https://repositorio.ufscar.br/bitstream/ufscar/17249/9/Carta%20Comprovante%20da%20Vers%c3%a3o%20Final%20Tese%20Marcos%20Jos%c3%a9%20Aquino.docx.pdf.jpg
bitstream.checksum.fl_str_mv a3599f9531c15872a6a483b3b4e3b7cb
659aa7fb343f89d07d3a3861ca27eabc
f337d95da1fce0a22c77480e5e9a7aec
59e3527d9c71497acd9fc3666269b947
d9437371d95e629fbe4194bcbcdb9198
87cda5281d23492b42289f71fcb50994
989017a1f5e3930398bdf90a8aea3bfe
bitstream.checksumAlgorithm.fl_str_mv MD5
MD5
MD5
MD5
MD5
MD5
MD5
repository.name.fl_str_mv Repositório Institucional da UFSCAR - Universidade Federal de São Carlos (UFSCAR)
repository.mail.fl_str_mv
_version_ 1802136416268845056